Wanneer je nieuwsgierig komt zoeken naar “ Het Geheim” om deel te nemen aan een duistere vereniging, om over de wereld te heersen, om zaken te vernemen die leiden tot materiële welstand, moeten we je teleurstellen.
De ingewijden wordt niet zulks geheim onthuld. De vrijmetselarij bezit zo’n geheim niet. Maar er is wel een geheim. Dit wordt “geheim“ genoemd omdat het niet mee te delen is. Het is onuitspreekbaar. Het blijft geheim maar het komt tot u door beleving van de vrijmetselarij. Dit is ons geheim. Door de beleving van de rituelen, de broederband, de studie, wordt de initiatieke boodschap door ieder van ons anders ontvangen en beleefd. Er is dus geen “ type” vrijmetselaar. Geen enkele vrijmetselaar kan dit gevoelen, dat dus door iedereen anders beleefd wordt, meedelen, beschrijven of zelfs onthullen. Het is persoonlijk.
In het verleden is het vaak moeilijk geweest. Omdat niet iedere instantie blij was met een vereniging van mensen die samenkwamen en waar men geen greep op had. Denk maar aan totalitaire regimes en dergelijke. En om vervolging te ontwijken ging men in beslotenheid vergaderen en dat maakte het nog meer mysterieus en geheimzinnig, vandaar. Zelfs tot de dag van vandaag zijn er leden die liever niet bekend gemaakt worden omdat hun onmiddellijke omgeving het niet begrijpt en daarom verwerpt. Daarom houden wij mekaars naam geheim. Nochtans zijn vele grote geesten lid geweest van de Vrijmetselarij. Denk maar aan Mozart, Frederik de Grote, Goethe, Winston Churchill, George Washington, Oscar Wilde, Nietzsche, Benjamin Franklin. Maar ook Chrysler, André Citroën, Ford… De Founding Fathers van de Verenigde Staten waren Vrijmetselaars, wordt gezegd. Nochtans waren er maar 9 van de 56 die tekenden Vrijmetselaars. Zo zie je maar… Tegenwoordig is er terug een geest van openheid. En in sommige landen is de vrijmetselarij steeds veel meer openlijk aanwezig geweest.
Wanneer we diep terug gaan in de geschiedenis van de vrijmetselarij, nog voor haar officiële stichting in 1717, naar haar bronnen zien we een andere invulling van “het geheim”. In de “ Old Charges” een verzameling van geschreven ritualen beginnend rond de 12° eeuw, die beoefend werden door de “ operatieve “ vrijmetselaars, hebben ze het ook over “de geheimen”. Het was inderdaad zo dat deze vrije ambachtslieden hun beroepskennis deelden onder hun gelijken. Ze hadden dan ook tekens, aanrakingen en paswoorden om mekaar te herkennen. Het woord “ geheimen” dat de huidige vrijmetselaars gebruiken kan daarvan afstammen.
Tenslotte, hoe verklaar je het, dat wanneer men naar een ver land reist, waar je niemand kent en op een onverwacht ogenblik een persoon als vrijmetselaar herkent. Die op zijn beurt u herkent als zijnde een vrijmetselaar en die u vervolgens behandelt als zijn broer. Waar je samen mee omgaat alsof je mekaar altijd al kent en ook vertrouwd hebt. Die je gastvrij ontvangt en je onderdak en voedsel verschaft, al je problemen oplost zodat je je thuis voelt. Is dat misschien het geheim ?